Velika grupa istoričara sa Balkana zajednički je autor oštrog pisma u kojem se protive zahtevima Bugarske za istorijskim revizionizmom, nakon blokade Severne Makedonije u okviru pregovora o pristupanju EU. „Pozivamo evropske institucije i zemlje da odgovore na iskrivljavanje istorije, poštujući osnovne principe Evropske unije koji su danas ugroženi na Balkanu i u Evropi, poput raznolikosti, antifašizma i demokratije“, navodi se u pismu.
Potpisnici pisma su neki od najpoznatijih istoričara i profesora sa univerziteta u Beogradu, Zagrebu, Ljubljani, Sarajevu.
Pismo istoričara:
„Sukobi oko istorije i istorijskih simbola ponovo su glavno političko pitanje u Jugoistočnoj Evropi. Poslednjih meseci bugarska vlada je zapretila da će blokirati početak pregovora između Brisela i Skoplja, pozivajući Severnu Makedoniju da prihvati „istorijsku istinu“ da njen makedonski identitet i jezik imaju bugarske korene i da su makedonsku naciju stvorili Tito i Komunistička internacionala.
Na osnovu stavova iznetih u Deklaraciji „U odbranu istorije“, mi, potpisnici ovog pisma, izražavamo protest i osudu ovog slučaja istorijskog revizionizma i zloupotrebe istorije u političke svrhe. Verujemo da je takav pristup opasan ne samo za istoriju kao humanitarnu disciplinu, već i za demokratiju i prosperitet regiona, ali i za samu Evropsku uniju. Nametanje „istorijske istine“ je neprihvatljivo i opasno. Stvaranje makedonske nacije ne razlikuje se od načina na koji su stvorene sve druge nacije, a pravo na samoopredeljenje je osnovno ljudsko pravo.
Zato molimo istoričare iz Severne Makedonije i Bugarske, ali i svih zemalja regiona da budu profesionalci i da se suprotstave zloupotrebi svoje naučne discipline. Pozivamo političare da vode odgovornu politiku, da ne podržavaju istoričare koji izazivaju nacionalističke sukobe i da ne vrše pritisak koji dovodi do falsifikovanja prošlosti. Pozivamo evropske institucije i zemlje da odgovore na kršenja istorije, poštujući osnovne principe Evropske unije koji su danas ugroženi na Balkanu i u Evropi, poput raznolikosti, antifašizma i demokratije. Evropska unija stvorena je kao lek za loša iskustva iz prošlosti i zato ne smemo dozvoliti da iskrivljenja istorije unište principe na kojima se zasniva ideja ujedinjene Evrope.
Mi, potpisnici ovog pisma, podržavamo intelektualce i istoričare u Severnoj Makedoniji i Bugarskoj koji se otvoreno protive političkim pritiscima i bore se za zaštitu svoje profesije i profesionalnih standarda. Samo solidarno možemo prevazići ozbiljne prepreke koje su pred nama! “
Dr Dubravka Stojanović, Univerzitet u Beogradu
Dr. Husnija Kamberović, Univerzitet u Sarajevu
Dr Tvrtko Jakovina, Sveučilište u Zagrebu
Dr Božo Repe, Univerzitet u Ljubljani
Dr Adnan Prekić, Univerzitet Crne Gore
Dr Snježana Koren, Sveučilište u Zagrebu
Dr Milivoj Bešlin, Univerzitet u Beogradu
Dr. Damir Agičić, Sveučilište u Zagrebu
Dr Branimir Janković, Sveučilište u Zagrebu
Dr Momir Samardžić, Univerzitet u Novom Sadu
Dr Olga Manojlović-Pintar, Institut za noviju istoriju Srbije, Beograd
Hrvoje Klasić, Sveučilište u Zagrebu
Dr Radina Vučetić, Univerzitet u Beogradu
Dr Srđan Milošević, istoričar, Beograd
Dr Aleksandar R. Miletić, istoričar, Institut za noviju istoriju Srbije, Centar za istorijske studije i dijalog, Beograd
Veljko Stanić, istoričar, Beograd
Petar Žarković, istoričar, Beograd
Dr Dragan Markovina Split, Hrvatska/ ibna